Lasy Miradzkie, położone na południowym–zachodzie Kujaw, stanowią pozostałość praborów Puszczy Nadnoteckiej, porastającej niegdyś ogromne obszary Wielkopolski i Kujaw. Najstarsza wzmianka o lasach, które tworzą znany dziś kompleks zwany Lasami Miradzkimi dotyczy uposażenia przed 1065 rokiem nowo powstałego Klasztoru Benedyktynów w Mogilnie. Wraz z mijającymi wiekami Lasy Miradzkie stanowiły własności klasztorne (zakonu sióstr Norbertanek w Strzelnie oraz Benedyktynów w Mogilnie), królewskie, arcybiskupów oraz szlacheckie. XIX wiek – Lasami Miradzkimi zarządza zaborca pruski – działa Królewskie Nadleśnictwo Strzeleńskie. Okres niepodległej II Rzeczypospolitej przyniósł pełną organizację Nadleśnictwa Miradz w latach 1925/1926. W granicach zbliżonych do obecnych Nadleśnictwo Miradz funkcjonuje od dnia 1 stycznia 1979 roku.

Dobra jakość gleb pogranicza Kujaw i Wielkopolski sprawiła, że Ziemia Mogileńska i Kujawy to region o niskiej lesistości. Jednak żyzne gleby wpływają na to, że w tutejszych lasach rośnie znacznie więcej drzew liściastych niż ma to miejsce w innych częściach kraju. Dęby stanowią ponad 21% wszystkich drzew rosnących w Lasach Miradzkich. Dalej wymienić należy buka, graba, lipy, klony zwyczajne, jawory, wiązy, olsze, brzozy i inne gatunki. Najliczniejsza pozostaje jednak sosna – niemal 65% udziału w lasach nadleśnictwa. Tutejsze lasy słyną również z pięknych i okazałych daglezji – drzew iglastych pochodzących z Ameryki Północnej.

Powierzchnia leśna Nadleśnictwa Miradz to około 8200 ha. Jest to miejsce szczególnie istotne z punktu widzenia ochrony przyrody leśnej, stanowi enklawę dla wielu urozmaiconych form życia, które nie znajdują środowiska do bytowania w rozległym krajobrazie rolniczym. W Lasach Miradzkich znajdują się rezerwaty przyrody, Park krajobrazowy „Nadgoplański Park Tysiąclecia”, obszary NATURA 2000, Obszar chronionego krajobrazu „Lasów Miradzkich”, pomniki przyrody oraz użytki ekologiczne. I tak np. rezerwat „Ostrowo” chroni stare, liczące niemal 220 lat sosny oraz zachodzące tam naturalne procesy lasotwórcze, powierzchniowy pomnik przyrody w leśnictwie Młyny chroni około 400 okazów liczących prawie 240 lat dębów szypułkowych, obszary NATURA 2000 „Pojezierze Gnieźnieńskie” i „Jezioro Gopło” chronią dobrze zachowane siedliska ciepłolubnych dąbrów, lasów łęgowych oraz pozostałości grądów środkowoeuropejskich. W opisywanych lasach natrafimy na jeden z najliczniejszych w Wielkopolsce i na Kujawach czaplińców.

Pozostając w zasięgu Nadleśnictwa Miradz ale kierując się na wschód Kujaw natrafimy na jezioro Gopło określane w średniowieczu (przez Jana Długosza) jako Morze Polaków Mare Polonorum. Jest to ostoja ptasia o randze europejskiej. Tamtejszy rezerwat przyrody oraz obszar NATURA 2000 „Ostoja Nadgoplańska” jest magnesem dla wielu birdwatcherów. Wystarczy wymienić, że gniazduje tutaj bielik, silna populacja błotniaka stawowego, błotniak łąkowy, kobuz, rybitwa czarna, rybitwa rzeczna, podróżniczek, wąsatka, bąk, bączek, zielonka i wiele innych. Herbowym gatunkiem jest gęgawa, której liczba w okresie jesiennym sięga około 3500 ptaków. Na przelotach Gopło jest ważnym miejscem koncentracji gęsi tundrowych i gęsi białoczelnych oraz znaczącym w kraju noclegowiskiem żurawi, które skupia we wrześniu i październiku powyżej 2000 ptaków. Wiosną amatorzy ptasich obserwacji mogą nasycić zmysły wielobarwną gamą kolorów, którą prezentują migrujące bataliony i kaczki, zwłaszcza wymienić tu wypada płaskonosa, rożeńca, świstuna, cyrankę, głowienkę i inne.

W  granicach nadleśnictwa znajduje się kilka miejscowości ściśle związanych z początkami państwowości polskiej: Mogilno, Strzelno, Kruszwica. Miasta te znane z unikatowych w skali kraju obiektów architektury romańskiej, wchodzą w skład tzw. „Szlaku Piastowskiego”. Sąsiedztwo licznych zabytków, dużego i zwartego kompleksu leśnego oraz jezior powoduje, że jest to teren  chętnie wybierany przez turystów.

W celu udostępnienia obszarów leśnych, a także ukierunkowania ruchu turystycznego Nadleśnictwo Miradz przygotowało następujące obiekty:

– szlak turystyczny im. Jerzego Szulczewskiego łączący Strzelno z Przyjezierzem,

– szlak rowerowy wokół Jeziora Ostrowskiego,

– szlak rowerowy prezentujący uroki Strzelna i sąsiadujących z nim Lasów Miradzkich,

– ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczną w miejscowości Miradz,

– tzw. „Zieloną Klasę” – plac wyposażony m. in. w miejsce na ognisko, który wraz ww. ścieżką i miejscem postoju pojazdów jest chętnie obieranym celem weekendowego wyjazdów.

– 6 miejsc postoju pojazdów wyposażonych w podstawową infrastrukturę turystyczną.

Przez tereny nadleśnictwa przebiega także kilka szlaków turystycznych – rowerowych wyznaczonych przez PTTK, m.in. szlak łączący Mogilno z Kruszwicą, przebiegający przez tereny leśne Leśnictwa Kurzebiela, szlak biegnący wokół jeziora Gopła.

Opracował Paweł Kaczorowski